Niewydolność serca to jedna z najczęstszych chorób serca. Liczba chorych dotkniętych tym schorzeniem przekroczyła już w skali świata 70 milionów. Polska znajduje się w europejskiej czołówce państw z największą liczbą hospitalizacji pacjentów z niewydolnością serca. Warto wiedzieć, że przez specjalistów określana jest ona nie tylko jako jednostka chorobowa, ale jako stan kliniczny, który – nieleczony – prowadzi do bardzo poważnych konsekwencji, często kończących się zgonem.
Czym zatem jest niewydolność serca?
Niewydolność serca polega na nieprawidłowym funkcjonowaniu serca. W wyniku tego nie jest ono zdolne do pompowania odpowiedniej ilości krwi do poszczególnych narządów. Konsekwencją jest niedotlenienie tkanek i narządów, powodujące cały szereg dolegliwości, zaburzeń metabolicznych, gromadzenie się płynów ustrojowych w różnych okolicach ciała, powiększenie mięśnia sercowego.
Objawy niewydolności serca
Objawy niewydolności mogą pojawić się nagle i bardzo szybko narastać. Mogą też rozwijać się powoli i niepostrzeżenie. Typowe objawy niewydolności serca to:
- duszność – początkowo pojawia się po wysiłku fizycznym, potem po niewielkiej aktywności fizycznej aż w końcu w stanie spoczynku,
- napadowa duszność nocna – pojawia po kilku godzinach od zaśnięcia, budzi pacjenta ze snu i ustępuje zazwyczaj po przyjęciu pozycji siedzącej,
- zmęczenie, znużenie, nietolerancja wysiłku fizycznego – wynika z niedotlenienia mięśni szkieletowych,
- obrzęki kostek.
Mniej typowe objawy to :
- suchy kaszel nocny,
- świszczący oddech,
- kołatanie serca,
- zawroty głowy i omdlenia,
- depresja,
- splątanie.
Jakie są przyczyny niewydolności serca?
Najczęstszą przyczyną niewydolności serca są choroby sercowo-naczyniowe:
- choroba niedokrwienna serca,
- przebyty zawał serca,
- nadciśnienie tętnicze, zwłaszcza źle leczone,
- niedomykalność zastawek,
- kardiomiopatie.
Przyczyną niewydolności mogą być również inne choroby, takie jak np.:
- astma,
- POChP,
- marskość wątroby,
- nadczynność tarczycy.
Leczenie niewydolności serca
Głównym celem leczenia niewydolności serca jest poprawa jakości życia pacjenta, zmniejszenie nasilenia objawów oraz śmiertelności.
Leczenie farmakologiczne polega najczęściej na terapii skojarzonej z zastosowaniem trzech grup leków, do których należą:
- inhibitory konwertazy angiotensyny (ACEI),
- beta-blokery,
- antagoniści aldosteronu.
Często stosuje się również leki moczopędne czy glikozydy naparstnicy.
Leczenie przyczynowe polega na operacyjnym usunięciu wad anatomicznych lub zastawkowych.
Wpływ diety i stylu życia na serce
Niezależnie od postępowania klinicznego, a także regularnego i prawidłowego stosowania leków olbrzymie znaczenie ma nasz styl życia oraz dieta. Na co należy zwrócić uwagę?
- Codzienną, umiarkowaną aktywność fizyczną, poprawiającą sprawność mięśni oddechowych.
- Ograniczenie spożycia alkoholu oraz niektórych leków, np. niesteroidowych leków przeciwzapalnych.
- Regularne kontrole masy ciała – szybkie zwiększenie wagi może wskazywać na zatrzymanie wody w organizmie.
- Należy ograniczyć podaż płynów do maksymalnie 2 l na dobę oraz sodu do 2-3 g na dobę.
- Niewskazane są również podróże w gorące i wilgotne regiony.
Najważniejszym postępowaniem profilaktycznym niewydolności serca jest prawidłowe leczenie chorób, które mogą do niej doprowadzić, systematyczne wizyty u kardiologa, stosowanie się do zaleceń lekarskich, dieta, ruch oraz pozytywne nastawienie do świata 😉